STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pionkach
Standardy ochrony małoletnich w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pionkach określają najważniejsze zasady i założenia związane z zapewnieniem maksymalnego poziomu bezpieczeństwa małoletnich, będącymi podopiecznymi Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pionkach, a także gwarantujące najwyższy poziom ochrony małoletnich. Każdy członek personelu traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez kogokolwiek wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Personel realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych oraz swoich kompetencji.
Słowniczek pojęć używanych w dokumencie Standardy ochrony małoletnich. Ilekroć w dalszej części jest mowa o:
Kierowniku - należy to rozumieć Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Pionkach;
Ośrodku - należy to rozumieć Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pionkach;
Pracowniku - należy przez to rozumieć osobę zatrudnioną w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pionkach na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej, umowy wolontariackiej, innych umów lub porozumień;
Dziecku, małoletnim - należy przez to rozumieć osobę do ukończenia 18 roku życia;
Standardach - należy przez to rozumieć Standardy ochrony małoletnich w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pinkach.
Krzywdzeniu małoletniego (dziecka, czyli każdej osoby do ukończenia 18 roku życia) jest to każde działanie, które powoduje, że dziecko doświadcza krzywdy fizycznej, psychicznej, seksualnej, innej oraz zaniedbywania, to również brak działania ze strony osoby, instytucji lub społeczeństwa oraz rezultat bezczynności, który ogranicza równe prawa dziecka i zakłóca jego optymalny rozwój, krzywdzeniem małoletniego jest m.in.:
- przemoc fizyczna - naruszenie nietykalności cielesnej, czyli wszelkiego rodzaju działanie wobec dziecka, które powoduje urazy na jego ciele, np. złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne, itp.,
- przemoc emocjonalna - naruszenie godności osobistej dziecka, czyli poniżanie, upokarzanie, a także wszelkie działania ukierunkowane na wyrządzenie szkody psychicznej np. poprzez wyzywanie, wciąganie dziecka w konflikt osób dorosłych, manipulowanie nim, warunkowanie miłości, emocjonalne odrzucenie, zastraszanie, nieposzanowanie potrzeb, stawianie dziecku wymagań i oczekiwań nieadekwatnych w stosunku do wieku, którym nie jest ono w stanie sprostać itp.,
- wykorzystywanie seksualne - naruszenie intymności, czyli każde zachowanie osoby dorosłej angażujące dziecko do aktywności seksualnej, dotyczy zarówno działań związanych z kontaktem fizycznym (np. dotykanie miejsc intymnych dziecka, współżycie z dzieckiem), jak i bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie dziecku materiałów pornograficznych, ekshibicjonizm),
- zaniedbanie - naruszenie obowiązku do opieki ze strony bliskich, czyli niezaspokojenie podstawowych potrzeb dziecka, zarówno fizycznych (takich jak prawo do ochrony zdrowia, edukacji, czy prawidłowego odżywiania, adekwatne ubranie), jak i psychicznych (np. zapewnienie bezpieczeństwa, miłości, troski, szacunku, akceptacji, wsparcia)
Rozdział I
Zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników
§ 1
1. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pionkach dąży do jak najlepszej weryfikacji kwalifikacji kandydata na pracownika, który w ramach realizowanych obowiązków i zadań może mieć kontakt z dzieckiem.
2. W ramach prowadzonej procedury zmierzającej do zatrudnienia kandydata, o którym mowa w ust. 1, należy zgromadzić dane kandydata, które pozwolą jak najlepiej poznać jego kwalifikacje, nie naruszając jednocześnie przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy oraz ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych oraz Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).
3. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pionkach dba o to aby osoby zatrudnione posiadały odpowiednie kwalifikacje do pracy z dziećmi.
4. W celu weryfikacji kwalifikacji kandydata można żądać w szczególności danych, w tym dokumentów dotyczących:
a) wykształcenia,
b) kwalifikacji zawodowych,
c) przebiegu dotychczasowego zatrudnienia kandydata.
5. W każdym przypadku Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pionkach musi posiadać dane pozwalające zidentyfikować osobę zatrudnioną, tj.
a) imię (imiona) i nazwisko,
b) datę urodzenia,
c) dane kontaktowe osoby zatrudnianej.
6. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pionkach może prosić kandydata o przedstawienie referencji od poprzedniego pracodawcy. Niepodanie takich danych w świetle obowiązujących przepisów nie powinno rodzić dla tej osoby negatywnych konsekwencji w postaci np. odmowy zatrudnienia wyłącznie w oparciu o tę podstawę.
7. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Pionkach nie może samodzielnie weryfikować przeszłości zawodowej kandydatów ubiegających się o pracę z uwagi na ograniczenia wynikające z ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych oraz Kodeksu pracy.
8. Przed zatrudnieniem kandydata Ośrodek wypełnia obowiązki oraz pobiera stosowne oświadczenia lub zaświadczenia wynikające z treści art. 21 ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich oraz innych obowiązujących przepisów prawa. Oświadczenia lub zaświadczenia przechowuje się w aktach osobowych pracownika.
Rozdział II
Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a pracownikami
Ośrodka oraz zachowania niedozwolone wobec małoletnich
§ 2
1. Naczelną zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez pracowników Ośrodka jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie.
2. Zasady bezpiecznych relacji z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników.
3. Pracownik jest w szczególności zobowiązany do:
a) traktowania dziecka z szacunkiem oraz uwzględniania jego godności i potrzeb,
b) niestosowania przemocy wobec dziecka w jakiejkolwiek formie
c) utrzymywania profesjonalnej relacji z dziećmi i każdorazowego rozważenia, czy jego reakcja, komunikat bądź działanie wobec dziecka są adekwatne do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe wobec innych dzieci,
d) działania w sposób otwarty i przejrzysty dla innych, aby zminimalizować ryzyko błędnej interpretacji jego zachowania,
e) równego traktowania dzieci bez względu na pleć, orientację seksualną, niepełnosprawność, status społeczny, kulturowy, religijny i światopogląd, działania w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych instytucji oraz swoich kompetencji.
4. W komunikacji z dziećmi należy zachowywać cierpliwość i szacunek. Należy słuchać uważnie dzieci i udzielać im odpowiedzi adekwatnych do ich wieku i danej sytuacji. Należy zawsze być przygotowanym na wyjaśnienie swoich działań.
§ 3
1. Pracownikowi Ośrodka nie wolno:
a) zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać dziecka,
b) krzyczeć na dziecko w sytuacji innej niż wynikająca z bezpieczeństwa dziecka lub innych dzieci,
c) ujawniać informacji wrażliwych dotyczących dziecka osobom nieuprawnionym, w tym wobec innych dzieci (dotyczy to wizerunku dziecka, informacji o jego sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej),
d) zachowywać się w obecności dzieci w sposób niestosowny (dotyczy to używania wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienia obraźliwych uwag, nawiązywania w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej oraz wykorzystywania wobec dziecka relacji władzy lub przewagi fizycznej - zastraszanie, przymuszanie, groźby),
f) nawiązywać z dzieckiem jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych ani składać mu propozycji o nieodpowiednim charakterze (dotyczy to także seksualnych komentarzy, żartów, gestów oraz udostępniania dzieciom treści erotycznych i pornograficznych bez względu na ich formę),
g) utrwalać wizerunku dziecka (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) dla potrzeb prywatnych (dotyczy to także umożliwienia osobom trzecim utrwalenia wizerunków dzieci), jeśli nie uzyskano zgód rodziców/opiekunów prawnych oraz samych dzieci,
h) proponować dzieciom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji, jak również używać ich w obecności dzieci,
i) przyjmować pieniędzy lub prezentów od dziecka, rodziców/opiekunów dziecka, za wyjątkiem drobnych upominków jak laurki lub inne prace plastyczne,
j) wchodzić w relacje jakiejkolwiek zależności wobec dziecka lub rodziców/opiekunów dziecka,
k) zachowywać się w sposób mogący sugerować innym istnienie takiej zależności i prowadzący do oskarżeń o nierówne traktowanie bądź czerpanie korzyści majątkowych i innych,
l) bić, szturchać, popychać ani w jakikolwiek sposób naruszać integralności fizycznej dziecka,
ł) dotykać dziecka w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny,
m) angażować się w takie aktywności jak łaskotanie, udawane walki z dziećmi czy brutalne zabawy fizyczne, które są niestosowne i nieadekwatne do sytuacji.
2. Należy zachować szczególną ostrożność wobec dzieci, które doświadczyły nadużycia i krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego bądź zaniedbania. Jeżeli dziecko będzie dążyć do nawiązania niestosownych bądź nieadekwatnych fizycznych kontaktów z dorosłymi, należy reagować z wyczuciem, jednak stanowczo i pomóc dziecku zrozumieć znaczenie osobistych granic.
3. Kontakt fizyczny z dzieckiem nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy. Jeśli jest się świadkiem jakiegokolwiek z wyżej opisanych zachowań i/lub sytuacji ze strony innych dorosłych lub dzieci, zawsze należy poinformować o tym osobę odpowiedzialną i/lub postąpić zgodnie z obowiązującą procedurą interwencji.
4. W sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec dziecka należy unikać innego niż niezbędny kontaktu fizycznego z dzieckiem.
5. Jeśli pojawi się konieczność porozmawiania z dzieckiem na osobności, należy zostawić uchylone drzwi do pomieszczenia i zadbać, aby być w zasięgu wzroku innych. Można też poprosić drugiego pracownika o obecność podczas takiej rozmowy.
6. Rozmowa z dzieckiem może odbywać się przy drzwiach zamkniętych z zastrzeżeniem ust. 7. W przypadku gdy rozmowa będzie przybierała formę konsultacji psychologicznych, od rodziców lub opiekunów prawnych dziecka odbiera się pisemną zgodę na udzielenie konsultacji psychologicznych dziecku. Wzór zgody stanowi Załącznik nr 1 do niniejszych standardów.
7. W przypadku gdy dziecko poprosi aby rozmowa, o której mowa w ust. 5 i 6 odbyła się przy drzwiach zamkniętych bez udziału jego opiekunów, zaś opiekunowie nie wyrażają na to zgody, pracownik Ośrodka bierze pod uwagę zdanie dziecka i podejmuje samodzielnie decyzję w tym przedmiocie.
8. Należy zapewnić dzieci, że jeśli czują się niekomfortowo w jakiejś sytuacji, wobec konkretnego zachowania czy słów, mogą o tym powiedzieć swojemu rozmówcy lub wskazanej osobie (w zależności od procedur interwencji, jakie przyjęta instytucja) i mogą oczekiwać odpowiedniej reakcji i/lub pomocy.
9. Wszystkie ryzykowne sytuacje, które obejmują zauroczenie dzieckiem przez pracownika lub pracownikiem przez dziecko, muszą być zgłaszane bezpośredniemu przełożonemu. Jeśli jest się ich świadkiem należy reagować stanowczo, ale z wyczuciem, aby zachować godność osób zainteresowanych.
§ 4
1. Co do zasady kontakt z dziećmi powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów wyłącznie związanych z realizowanymi przez pracownika zadaniami i obowiązkami.
2. Nie wolno zapraszać dzieci do swojego miejsca zamieszkania. Obejmuje to także kontakty z dziećmi poprzez prywatne kanały komunikacji (prywatny telefon, e-mail, komunikatory, profile w mediach społecznościowych).
3. Jeśli zachodzi taka konieczność, właściwą formą komunikacji z dziećmi i ich opiekunami poza godzinami pracy są kanały służbowe (e-mail, telefon służbowy).
4. Jeśli zachodzi konieczność spotkania z dziećmi poza godzinami pracy, przed podjęciem działań należy poinformować o tym bezpośredniego przełożonego, a opiekunowie dzieci muszą wyrazić zgodę na taki kontakt.
5. Utrzymywanie relacji towarzyskich lub rodzinnych (jeśli dzieci i opiekunowie dzieci są osobami bliskimi wobec pracownika) wymaga zachowania w poufności wszystkich informacji dotyczących innych dzieci, ich rodziców oraz opiekunów.
6. Pracownik Ośrodka, który poweźmie informację o podejrzeniu krzywdzenia lub krzywdzeniu dziecka osób pozostających z tym pracownikiem w relacji rodzinnej, która może wpływać na jego bezstronność, podlega wyłączeniu od podejmowania czynności w sprawie.
7. W sytuacji, o której mowa w ust. 6 bezpośredni przełożony pracownika niezwłocznie wyznacza innego pracownika do podjęcia dalszych czynności.
Rozdział III
Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia
krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego
§ 5
1. Pracownicy Ośrodka zwracają szczególną uwagę na występowanie w zachowaniu małoletniego sygnałów świadczących o krzywdzeniu, w szczególności o możliwości popełnienia przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności na szkodę małoletniego.
2. Pracownicy Ośrodka w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia małoletnich, takie jak:
a) małoletni jest często brudny, nieprzyjemnie pachnie;
b) małoletni kradnie jedzenie, pieniądze itp.;
c) małoletni jest głodny;
d) małoletni nie ma np. odzieży i butów dostosowanych do warunków atmosferycznych;
e) małoletni ma widoczne obrażenia ciała (siniaki, ugryzienia, rany), których pochodzenie trudno jest wyjaśnić, obrażenia są w różnej fazie gojenia;
f) podawane przez małoletniego wyjaśnienia dotyczące obrażeń wydają się niewiarygodne, niemożliwe, niespójne itp.;
g) małoletni nadmiernie zakrywa ciało, niestosownie do sytuacji i pogody;
h) małoletni boi się rodzica/opiekuna prawnego, boi się powrotu do domu;
i) małoletni czuje niepokój, kiedy podchodzi do niego osoba dorosła;
j) małoletni cierpi na powtarzające się dolegliwości somatyczne: bóle brzucha, głowy, mdłości itp.;
k) małoletni jest bierny, wycofany, uległy, przestraszony, depresyjny itp. lub zachowuje się agresywnie, buntuje się itp.;
l) małoletni ucieka w świat wirtualny (gry komputerowe, Internet);
ł) nadmiernie szuka kontaktu z dorosłym (tzw. „lepkość” małoletniego);
m) w pracach artystycznych, rozmowach, zachowaniu małoletniego zaczynają dominować elementy/motywy seksualne;
n) małoletni jest rozbudzony seksualnie niestosownie do sytuacji i wieku;
o) nastąpiła nagła i wyraźna zmiana zachowania małoletniego;
p) małoletni mówi o przemocy.
3. Jeżeli z objawami u małoletniego współwystępują określone zachowania rodziców lub opiekunów, to podejrzenie, że małoletni jest krzywdzony jest szczególnie uzasadnione.
Niepokojące zachowania Opiekunów małoletniego to w szczególności sytuacje, gdy Opiekun małoletniego:
a) podaje nieprzekonujące lub sprzeczne informacje lub odmawia wyjaśnień przyczyn obrażeń małoletniego;
b) odmawia, nie utrzymuje kontaktów z osobami zainteresowanymi losem małoletniego;
c) mówi o małoletnim w negatywny sposób, ciągle obwinia, poniża strofuje go (np.: używając określeń takich jak „idiota”, „gnojek”, „gówniarz ”);
d) poddaje małoletniego surowej dyscyplinie lub jest nadopiekuńczy lub zbyt pobłażliwy lub odrzuca małoletniego;
e) nie interesuje się losem i problemami małoletniego;
f) jest apatyczny, pogrążony w depresji;
g) zachowuje się agresywnie;
h) ma zaburzony kontakt z rzeczywistością np. reaguje nieadekwatnie do sytuacji;
i) wypowiada się niespójnie;
j) nie ma świadomości lub neguje potrzeby małoletniego;
k) faworyzuje jedno z rodzeństwa;
l) przekracza dopuszczalne granice w kontakcie fizycznym lub werbalnym;
ł) nadużywa alkoholu, narkotyków lub innych środków odurzających.
§ 6
1. W przypadku uzyskania w toku realizowanych zadań i obowiązków informacji o krzywdzeniu dziecka lub podejrzenia krzywdzenia dziecka przez opiekuna dziecka lub inną osobę dorosłą niebędącą pracownikiem Ośrodka, na podstawie zaobserwowanych zachowań dziecka opisanych w § 5, pracownik Ośrodka ma obowiązek przekazać uzyskaną informację Kierownikowi Ośrodka lub bezpośredniemu przełożonemu oraz w zależności od sytuacji podjąć działania opisane w ust. 2 -12.
2. Pracownik Ośrodka, który uzyskał informację o krzywdzeniu dziecka lub podejrzeniu krzywdzenia dziecka organizuje spotkanie z rodzicem lub opiekunem dziecka (jeśli istnieje taka możliwość), który nie jest podejrzany o jego krzywdzenie, informuje go o podejrzeniu krzywdzenia dziecka oraz o osobie podejrzanej o krzywdzenie. W spotkaniu może uczestniczy psycholog, pedagog lub współpracownicy z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pionkach.
3. W trakcie rozmowy opiekunowie dziecka zostają poinformowani o dostępnych możliwościach objęcia ich środowiska domowego wsparciem oraz o obowiązku podjęcia stosownych działań (w zależności od oceny sytuacji: zgłoszenie do Zespołu Interdyscyplinarnego - wszczęcie procedury „Niebieskiej Karty", zgłoszenie do prokuratury, do sądu rodzinnego).
4. Jeżeli opiekun lub opiekunowie dziecka są osobami podejrzanymi o stosowanie przemocy pracownik Ośrodka przeprowadza z nimi rozmowę na temat konsekwencji stosowania przemocy wobec dziecka oraz o obowiązkach prawnych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pionkach, tj.: wszczęcie procedury „Niebieskiej Karty" oraz w przypadku popełnienia przestępstwa zgłoszenia sprawy do prokuratury oraz w przypadku zagrożenia dobra dziecka do sądu rodzinnego.
5. Niezależnie od czynności opisanych w ust. 2 - 4 pracownik uruchamia procedurę „Niebieskiej Karty" i przekazuje ją niezwłocznie do Zespołu Interdyscyplinarnego działającego przy Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pionkach oraz jeśli istnieje taka konieczność podejmuje działania, o których mowa w art. 12a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej.
6. Jeżeli pracownik nie posiada statusu osoby uprawnionej do uruchomienia procedury „Niebieskiej Karty", to zawiadamia niezwłocznie Kierownika Ośrodka lub upoważnionego pracownika który podejmuje działania zmierzające do uruchomienia tej procedury oraz jeśli istnieje taka konieczność podejmuje działania, o których mowa w art. 12a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej.
7. W przypadku podejrzenia, że życie dziecka jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu należy niezwłocznie poinformować odpowiednie służby (w szczególności Policję i pogotowie ratunkowe), dzwoniąc pod numer 112, 997 lub 998.
8. Poinformowanie służb dokonuje pracownik, który pierwszy powziął informację o krzywdzeniu dziecka lub podejrzenia krzywdzenia dziecka.
9. W przypadku podejrzenia, że rodzic małoletniego zaniedbuje jego potrzeby lub rodzina jest niewydolna wychowawczo pracownik Ośrodka, który pierwszy powziął informację o krzywdzeniu dziecka lub podejrzenia krzywdzenia dziecka przekazuje informacje do Kierownika Ośrodka lub bezpośredniego przełożonego w celu rozeznania sytuacji rodziny pod kątem przyznania asystenta rodziny, realizacji pracy socjalnej przez pracownika socjalnego lub objęcia inną formą wsparcia.
10. Pracownik, który jako pierwszy powziął informację o krzywdzeniu dziecka lub podejrzenia krzywdzenia dziecka sporządza Kartę interwencji, której wzór stanowi Załącznik nr 2 do niniejszych standardów. Karta interwencji podlega zatwierdzeniu przez bezpośredniego przełożonego pracownika. Karta interwencji jest przechowywana w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pionkach, w której doszło do ujawnienia tej informacji.
11. Kierownik Ośrodka wyznacza osobę odpowiedzialną za prowadzenie i uzupełnianie rejestru kart interwencji ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.
12. Pracownik Ośrodka biorący udział w interwencji podczas rozmowy z dzieckiem zapewnia je o słuszności ujawnienia faktu doświadczania krzywdzenia oraz informuje je, że nawet bardzo bliska osoba nie ma prawa go krzywdzić.
13. Jeżeli zachodzi taka potrzeba pracownik biorący udział w interwencji może zaproponować konsultacje psychologiczne informując opiekunów dziecka, gdzie taką pomoc można uzyskać.
§ 7
1. Pracownik Ośrodka, który uzyskał informację, że małoletni jest krzywdzony przez innego pracownika Ośrodka, ma obowiązek przekazania jej bezpośredniemu przełożonemu i Kierownikowi Ośrodka oraz sporządzić notatkę służbową, której wzór stanowi Załącznik nr 3 do niniejszychstandardów.
2. Kierownik Ośrodka lub osoba upoważniona organizuje spotkanie z pracownikiem i informuje go o powziętym podejrzeniu.
3. W trakcie rozmowy Kierownik Ośrodka lub osoba upoważniona odwołuje się do wspólnego celu, jakim jest dobro dziecka, dokonuje opisu problemu i szkód jakie ponosi dziecko - przedstawia ocenę sytuacji.
4. Spotkanie ma na celu omówienie sytuacji małoletniego i zasadności podejrzeń oraz wypracowanie sposobu postępowania w tym konkretnym przypadku. Przebieg rozmowy oraz podjęte ustalenia są dokumentowane w formie notatki służbowej.
5. W przypadku zasadności podejrzeń co do krzywdzenia dziecka przez pracownika, Kierownik Ośrodka lub osoba upoważniona informuje o zdarzeniu rodziców lub opiekunów dziecka (jeśli istnieje taka możliwość) oraz odpowiednie instytucje.
6. Wobec pracownika w stosunku, do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa podejmuje się kroki zgodne z Kodeksem Pracy i innymi przepisami prawa jak również zawiadamia się prokuraturę.
7. W przypadku stwierdzenia niezasadności podejrzenia krzywdzenia dziecka Kierownik Ośrodka lub osoba upoważniona stwierdza ten fakt w notatce służbowej.
§ 8
1. Po ujawnieniu krzywdzenia dziecka, psycholog wraz z innymi pracownikami Ośrodka znającymi sytuację małoletniego lub zaangażowanymi w pracę z opiekunami małoletniego opracowują plan wsparcia małoletniego. Przy opracowywaniu planu można korzystać z pomocy innych specjalistów zatrudnionych w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pionkach.
2. Plan wsparcia dziecka uwzględnia:
a) działania jakie powinny zostać podjęte przez Ośrodek w celu zapewnienia małoletniemu bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji,
b) w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa zawiadomienie policji lub prokuratury,
c) formy wsparcia i pomocy małoletniemu które powinny zostać zapewnione przez Ośrodek oraz przy współpracy z innymi instytucjami;
d) poinformowanie opiekunów dziecka o możliwości skorzystania ze wsparcia innych podmiotów, działających na rzecz dzieci krzywdzonych, jeśli zaistnieje taka potrzeba.
3. Plan wsparcia jest przedstawiany w miarę możliwości opiekunom dziecka z zaleceniem współpracy przy jego realizacji - jeśli istnieje taka możliwość.
4. Plan wsparcia uwzględnia sytuację dzieci z niepełnosprawnościami oraz małoletnich ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
5. Wzór planu wsparcia dziecka stanowi Załącznik nr 4 do niniejszych standardów.
§ 9
Wszyscy pracownicy Ośrodka i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych powzięły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
Rozdział IV
Procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu
popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu
opiekuńczego oraz osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury
"Niebieskiej Karty"
§ 10
1. Do wszczęcia procedury ,,Niebieskiej Karty” w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pionkach upoważnieni są pracownicy socjalni oraz asystenci rodzin.
2. W przypadkach gdy zachodzi podejrzenie popełnienia wobec dziecka przestępstwa, w szczególności przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności na szkodę małoletniego, wskazane w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pionkach lub osoba przez niego upoważniona składa zawiadomienie na policję lub do prokuratury, w trybie art. 304 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego.
3. Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pionkach lub osoba przez niego upoważniona podejmuje niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa, o ile miało ono miejsce na terenie Ośrodka.
4. Jeżeli dobro dziecka jest zagrożone Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pionkach lub osoba przez niego upoważniona zawiadamia Sąd Rejonowy, Wydział Rodzinny i Nieletnich, dokonując opisu zdarzenia uzasadniającego wszczęcie postępowania z urzędu i wydanie zarządzeń w trybie art. 109 Kodeks rodzinny i opiekuńczy w zw. z art. 570 Kodeks postępowania cywilnego.
5. W przypadku złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego bądź zawiadomienia sądu opiekuńczego Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pionkach lub osoba przez niego upoważniona informuje równolegle o tym fakcie rodziców bądź opiekunów dziecka (jeśli jest możliwe i/lub zasadne).
6. Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pionkach lub osoba przez niego upoważniona podejmując decyzję dotyczącą złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego bądź zawiadomienia Sądu Rejonowego, Wydział Rodzinny i Nieletnich, kieruje się przede wszystkim dobrem dziecka.
Rozdział V
Zasady ochrony danych osobowych małoletniego
§ 11
Dane osobowe małoletniego podlegają ochronie na zasadach określonych w Ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych oraz Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych):
1. Pracownicy mają obowiązek zachowania tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem;
2. Dane osobowe małoletniego są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów;
3. Pracownicy są jest uprawnieni do przetwarzania danych osobowych małoletniego tylko w zakresie określonym przez prawo oraz na zasadach określonych w Polityce Ochrony Danych Osobowych obowiązującej w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pionkach.
§ 12
1. Pracownicy Ośrodka nie udostępnią przedstawicielom mediów informacji o małoletnim ani o jego opiekunie.
2. Pracownik w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach może skontaktować się z Opiekunem małoletniego i zapytać go o zgodę na podanie jego danych kontaktowych przedstawicielom mediów. W przypadku wyrażenia zgody, pracownik Ośrodka podaje przedstawicielowi mediów dane kontaktowe do Opiekuna małoletniego.
3. Pracownik nie kontaktuje przedstawicieli mediów z małoletnim, nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie małoletniego lub jego opiekuna. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik jest przeświadczony, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana.
4. Pracownik uznając prawo małoletniego do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku małoletniego.
5. Pracownikowi, który nie jest Opiekunem małoletniego, nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku małoletniego (tj. filmowanie, fotografowanie) bez pisemnej zgody Opiekuna małoletniego.
6. Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda Opiekunów małoletniego na utrwalanie wizerunku małoletniego nie jest wymagana.
Rozdział VI
Zasady ochrony małoletniego przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet
§ 13
1. Gminny Osadek Pomocy Społecznej w Pionkach nie zapewnia małoletnim dostępu do sieci Internet.
2. W przypadku korzystania małoletnich z prywatnych urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet pracownik w miarę możliwości powinien informować małoletnich o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu. Za treści, z których małoletni korzysta na swoim nośniku (m.in. telefony, tablety, itp.) odpowiada Opiekun małoletniego.
3. W przypadku zauważenia przez pracownika, że małoletni korzysta z treści nieodpowiednich, informuje on Opiekuna małoletniego.
4. Pracownikom Ośrodka, którzy w związku z realizowanymi zadaniami i obowiązkami mają kontakt z dziećmi, zabrania się udostępniania tym dzieciom służbowych lub prywatnych urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet.
Rozdział VII
Zasady i sposób udostępniania opiekunom oraz małoletnim standardów do
zaznajomienia się z nimi i ich stosowania
§ 14
1. Standardy Ochrony Małoletnich są dostępne w siedzibie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pionkach.
2. Każdy z pracowników, zleceniobiorców Ośrodka w Pionkach składa oświadczenie o zapoznaniu się ze Standardami. (Załącznik nr 5 do niniejszych standardów)
3. Pracownicy Ośrodka, którzy w ramach realizowanych obowiązków i zadań mogą mieć kontakt z dziećmi, mają obowiązek zapoznania tych dzieci, które znajdą się pod ich opieką ze standardami oraz omówienia ich w taki sposób, aby mogły one zrozumieć ich treść, o ile pozwala na to ich wiek, stan psychofizyczny oraz pozostałe czynniki poznawcze.
4. Małoletni, wobec których realizowane są usługi przez pracowników otrzymują wersję skróconą Standardów stanowiącą Załącznik nr 6 do niniejszych standardów.
5. Niezależnie od postanowień ust. 1 i 2 standardy podlegają udostępnieniu poprzez wywieszenie w miejscu ogłoszeń w siedzibie Ośrodka oraz na stronie internetowej BIP.
Rozdział VIII
Zasady przeglądu i aktualizacji standardów
§ 15
1. Standardy ochrony małoletnich obowiązujące w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Pionkach podlegają przeglądowi corocznie, w terminie ustalonym przez Kierownika, oraz w razie nowelizacji aktów prawnych, mających wpływ na kształt przyjętych standardów oraz procedur.
2. Przegląd standardów ochrony małoletnich, obowiązujących w Ośrodku, polega na ustaleniu wypełniania przez te standardy wymogów przepisów prawa powszechnie obowiązującego oraz wypełnieniu przez pracowników ankiety stanowiącej Załącznik nr 7 do niniejszych standardów.
3. Przeglądu standardów ochrony małoletnich obowiązujących w Ośrodku dokonuje osoba lub zespół osób upoważnionych przez Kierownika.
4. W przypadku, gdy przegląd standardów wykaże nieprawidłowości lub też standardy z innych przyczyn okazały się nieaktualne lub nieodpowiadające potrzebom ochrony małoletnich, dokonywana jest niezwłocznie aktualizacja standardów.
5. Aktualizacji standardów ochrony małoletnich obowiązujących w Ośrodku dokonuje Kierownik w drodze Zarządzenia.